Hatırlamayanlar için ben hatırlatayım; 43 yıl önce Manisada kurulan ve yedi kıtalık dünyanın beş kıtasında 55 ülkeye ihracat yapmış, Türkiye’de eşi benzeri olmayan ender şirketlerden biriydi. Bünyesinde 300 tane Türk mühendis bulunduran, kaset üretiminde dünyada ilk sıralarda yer alan bir şirketti. Bahsettiğimiz bu şirket'in tek bir hedefi vardı; dünyada kaset üretiminde bir numara olmak. Birinci olamadı ama ikinci olmayı başardı. Ama unuttukları tek şey değiştirilebilir birhedef belirliyememeleri veya değiştirememeleri. Kaset devrinin bitmeye başladığı ve cd devrinin pazara hakim olduğu dönemlerde bile kaset piyasasında birinci olabilmek için tüm yatırımlarını bu yönde yaptı. Derslerimizde öğretilen ve yönetici körlüğü olarak bildiğimiz duruma en güzel örnek belkide. 2000 li yılların başında iflas eden ve tekrar küllerinden dirilen firma bugun Çin'de olduğu gibi fason üretimi Manisa daki fabrikasında "jvc,Kodak,sony,maxell" gibi rakip firmaların üretimini yapmaktadır. Nekadar üzücü bir durum birzamanlar yarıştığın ve hatta rakip demenin bile iltifat sayılabileceği firmaların fasoncusu durumundasın. Yılda 150 milyon ihracat hacmine sahip bir holding 150 milyon dolar borcunu ödeyemedi ve battı.
RAKS yıllarca dünyaya üzerinde made in Turkey yazan kasetler satmakla kalmadı. Vantilatör ve çeşitli ev eşyaları üretimi de yaptı. Raksotek ve D&R gibi (D&R nin "R" raksındır )Türkiye genelınde magazaları da bulunmaktadır. Dünyada Türkiye adına bir çok ilke imza atmış ve Türk ekonomisine büyük bir katkı sağlamıştır. Hatta ekonomiye katkılarından dolayı 9.cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından şirket kurucularından ve yönetim kurulu başkanı olan "Aslan Önel"e devlet üstün hizmet nişanı verilmiştir.Bunun dışında Discovery Channel, Number One kanallarını Türkiye'de yayına başlatıp, yönetmiş ve Genç TV kurucularından olmuştur. Sanatçılar ve eser sahiplerinin hakkını koruma amaçlı olarak Müyap birliğinin kuruculuğunda öncülük etmiş, hologram sistemi ilede kaset piyasının %90 ı korsan iken bunu % 15 lere düşürmüş ülke ekonomisine büyük destek sağlamıştır. Şimdilerde sanatçıların en çok yakındığı korsan yayıncılıkta takdir edersiniz ki cd nin piyasaya çıkışıyla beraber patlak verdi ve bu tarihler RAKS'ın gücünü yitirip iflasın eşiğine geldiği tarihle aynı. Kimbilir belkide RAKS eskisi kadar güçlü olabilse piyasamızda korsan yayınıda durdurabilirdi.
Geçenlerde ise bir arkadaşımın elinde RAKS marka bir telefon gördüm ve çok şaşırdım. Bildiğimiz RAKS telefon işine de girmiş. Yazımın başlarında yenilikleri görmeyen firmamız cep telefonu işinede girmiş. Araştırmalarımın sonunda anladım ki aslında cep telefonu pazarında yeni bir marka değil. 1994 yılında mobil telefon ar-ge'sıne başlamış 2000 yılının sonlarına doğru ilk modellerini piyasaya sürmüştür. Özenle de belirtmek gerekırse ilk telefonları patentler sebebiyle Çin malı olup sonrakilerı Türkiye'de montajlanarak üretilmiştir. Telefon işinde de önemli bir başarı grafiği sağlamış 7530 modeli ile de Türkiye'de ilk ve en iyi GPRS teknolojisini uygulamıştır. Tüm bunlara rağmen ben ilk RAKS marka telefonu geçtiğimiz günlerde görme fırsatına eriştim eminim birçoğunuz bu konuda benim kadar şanslı bile değilsiniz.
10 Nisan 2008 Perşembe
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
7 yorum:
Şahane bir case konusu Raks. Bu şirket trendi yakalayamamak bir yana, muhtemelen Türkiye'nin dengesiz ekonomik atmosferinden de kaynaklanan nedenlerle battı. Şimdi telekomünikasyondan devam ediyorlar, takip edelim bakalım.
TABİİKİ VAR. İFLAS ETMİŞ OLMASINA RAĞMEN HALA TÜRKİYE'NİN DÜNYADA TANINAN TEK MARKASI...
Ama yazıda bazı tutarsız ve yanlışlıklar mevcut . Onları düzeltmek istiyorum.
RAKS 43 YIL Önce Manisa'da kurulmadı.
1983 yılında İzmir Bornova'da kuruldu ve 1985 yılında fabrikası Manisa Organize Sanayi Bölgesine taşındı.
Aselsan dahil Türkiye'de hiç bir şirkette 300 mühendis çalışmıyor.
Fabrikalarda üretim duralı beş yıl oldu. Fakat Aslan Önel GENTİ adında bir şirket üzerinden Nedim Aysan adlı birisiyle para kaçırmak amacıyla fason üretimler yapıp geçen seneye kadar asttılar.
Meptaş ve Yaşar Dış Ticaret hariç İzmirli hiç bir firma 150 milyon dolarlık ihracata ulaşmadı. O nedenle yaılan yanlış.
Türkiye'de üretilen yada Türk markası olan hiç bir cep telefonu mevcut değil.
İthalar sırasında Telekomunikasyon Kurumundan alınması gereken beşgelere göre RAKS markalı tüm telefonlar önce Taiwandan sonra Çin den ithal edilmiş. İstanbul Gümrüğünden içeri girmiş.
Zaten şu anda piyasa da bulunan RAKS markalı cep telefonları da, bildiğimiz RAKS' a ait değil.
Asla Önel neyin karşılığı bilinmez ama her şeyde olduğu gibi o güzelim markayı da kıyıp, bu işten hiç anlamıyan İstanbullu bir avukata satmış. YAZIKLAR OLSUN..
O MARKADA BİNLERCE YETİMİN HAKKI VAR..
Arkadaşlar ben kendimi sizden daha şanslı hissediyorum.2006 yılında Raks da çalışmaya başladım ve Raks ın Kurucusu Aslan Önelle yeni sahibi Abdurrahim Karslı ile tanıştım.Raks hakkında olup bitenleri ve o insanların yapmış olduğu başarıları duysanız inannın hayretler içinde dinlersiniz.
Mehmet KARABAK
mkarabak@gmail.com
Raks gerçekten bir devdi ben raksa battı gözüyle bakmıyorum raksı ve raksları yaşatmak bizim elimizde....
:) raks markasını hatırlamak mı tam 1992 den - 2005 yılına kadar matbaa işlerini yaptım küçük büyük her firmasının aşağı yukarı kimsenin bilmediği adının bile geçmedi firmalar dahil buna. durumları kötüleşince çok üzüldüm fakat anlayamadığım piyasada arge çalışmaları yaptıkları sırada yeni pazarlar arayışında yeni ürünler planlarken nasıl battığı. ben hala battığına inanmıyorum. yaklaşık 13 sene iş yaptığım ve gerektiğinde elemanlarından daha çok ürünleri hakkında bilgi sahibi biri olarak.
ibrahimsz68@hotmail.com
RAKS kısa vadeli borçla verimsiz ve geleceği olmayan yatırımları finanse ettiği için battı. Alınan borcun çok önemli bir kısmı büyük ortaklar tarafından bir nevi hortumlandı. "Bir şirket içeriden nasıl soyulur" konusunda örnek olaydır... Türkiye'de şirket batar, patron batmaz! Nereden mi biliyorum? Oradaydım da :D
evet cüneyt bey bende o camiada maaşlı bir eleman değildim ama bu söylemiş olduklarınızı çok iyi biliyorum. onüç yıl ticaret yapmış
olduğum bir firmanın bu hatayı nasıl yaptığını bilhassa patronun bu hatayı nasıl yaptığını anlayamadım. cevabınız için teşekkürler.
Yorum Gönder